Het aftellen is begonnen. Na een aarzelend begin is de verkiezingscampagne nu vol op stoom. Na 29 oktober weten we meer. Maar hoe kijken de politieke partijen eigenlijk naar de digitale overheid en informatiesamenleving en de rol van gemeenten. Telengy-collega’s hebben samen met digitale hulpmiddelen de partijprogramma’s doorgenomen. Onderstaand een samenvatting. Je kunt natuurlijk ook zelf de partijprogramma’s er op naslaan of gebruik bijvoorbeeld deze omgeving.
Transparantie
De Transparantie Kieswijzer 2025 van de Open State Foundation brengt in kaart hoe politieke partijen omgaan met openheid van de overheid. De organisatie onderzocht drie thema’s: de Wet open overheid, lobbytransparantie en algoritmetransparantie. Daaruit blijkt dat partijen als GroenLinks-PvdA, SP, Volt en NSC transparantie actief willen versterken, bijvoorbeeld door meer open data, verplichte lobbyregisters en inzicht in algoritmes. Andere partijen, waaronder VVD, CDA, BBB en SGP, besteden er minder aandacht aan of willen juist beperkingen aanbrengen. De kieswijzer laat zo zien welke partijen echt werk willen maken van een transparante overheid – en welke de deur eerder op een kier laten staan.
Volt en BBB over de digitale overheid: ambitie versus nuchter realisme
Digitalisering speelt een steeds grotere rol in overheid en samenleving. Volt en BBB besteden er in hun verkiezingsprogramma 2025 aandacht aan, maar met een duidelijk andere insteek.
Volt: ambitieuze digitale transformatie
Volt beschouwt digitalisering als een strategische pijler van goed bestuur. De partij wil een Ministerie van Digitale Zaken oprichten dat de regie neemt over digitale infrastructuur, cybersecurity en innovatie. Overheidsdiensten moeten “net zo makkelijk werken als online bankieren”, met één digitale identiteit (DigiD-Plus) en een vernieuwd MijnOverheid 2.0 waarin alle diensten samenkomen.Volt wil uiterlijk in 2030 overstappen op Europese open-source oplossingen om de afhankelijkheid van Amerikaanse techbedrijven te verminderen. Estland dient als voorbeeld voor een efficiënte en transparante digitale overheid.
BBB: soevereiniteit en toegankelijkheid
BBB legt de nadruk op digitale soevereiniteit, veiligheid en toegankelijkheid. Vitale digitale infrastructuur moet in Nederlandse of Europese handen blijven, en open source moet worden gestimuleerd. De partij wil begrijpelijke digitale loketten, toegankelijkheid voor iedereen en persoonlijke ondersteuning behouden. Cyberveiligheid, digitale educatie en de verankering van digitale grondrechten spelen een centrale rol, maar grootschalige hervormingsplannen ontbreken.
Overeenkomsten en verschillen
Beide partijen delen een Europese blik, willen minder afhankelijk zijn van buitenlandse techbedrijven en vinden toegankelijkheid en cybersecurity belangrijk. Het verschil zit vooral in schaal en ambitie: Volt kiest voor grootschalige hervorming en innovatie, terwijl BBB focust op bescherming, beheersbaarheid en de menselijke maat.