Home » Actueel » Samen werken aan het sociaal domein in 2026   

Samen werken aan het sociaal domein in 2026   

Een collegiaal gesprek tussen Marcel Lemmen en Dimphy Severijnen tijdens de Telengy-lunch

Iedere twee weken komen de adviseurs van Telengy bij elkaar om kennis te delen, bij te praten en gewoon collega’s van elkaar te zijn. Iedere adviseur praat daar over eigen ervaringen en ontwikkelingen vanuit het eigen aandachtsgebied. Zo hadden adviseurs Marcel Lemmen en Dimphy Severijnen een goed gesprek over de ontwikkelingen in het sociaal domein voor 2026 tijdens de gezamenlijke lunch.

Marcel: Dimphy, jij zit altijd met je neus boven op het sociaal domein. Vertel eens, wat zie jij nou gebeuren in 2026? 

Dimphy: “Ik merk in mijn opdrachten dat de aandacht nog steeds ligt op effectief en  integraal werken. Beleidsmatig is hier veel aandacht voor (geweest), maar ook op de werkvloer blijft dit nog altijd een uitdaging.  Gemeenten zetten steeds meer in op domeinoverstijgend werken: Jeugd, Wmo, Werk en Inkomen, zorg en het voorliggend veld worden niet meer los van elkaar georganiseerd, maar juist samen. Dat komt ook door nieuwe wetgeving. In de Rijksbegroting 2026 ligt bijvoorbeeld veel nadruk op armoede- en schuldenaanpak en de versterking van de Wmo. En de Werkagenda Toezicht Sociaal Domein 2025–2026 zegt: gemeenten moeten betrouwbaar en eerlijk werken en zorgen dat niemand tussen wal en schip valt. ”  

Maar die integrale aanpak zie jij vast ook terug in je opdrachten, bijvoorbeeld vanuit de zorgakkoorden IZA en AZWA, toch?

Marcel: “Jazeker. Sterker nog, integrale aanpak en samenwerking zijn voorwaarden voor het realiseren van het juiste resultaat. Zo dwingen’ de zorgakkoorden gemeenten tot domeinoverstijgende afspraken en werkwijzen met ketenpartners en welzijnsorganisaties. En de verbinding met het voorliggend veld is daarin ook niet meer weg te denken. Dus je kan niet zonder een integrale aanpak, wil je voorkomen dat de ‘eilanden’ blijven voortbestaan. En dat vraagt wat van gemeenten. Of niet soms? Wat vraagt dit van gemeenten?”  

Dimphy: “Ik zie vooral dat er behoefte is aan het borgen van samenwerkingsafspraken, processen, maar ook grip op data. Kortom, een goede basis vanuit de informatievoorziening wordt steeds belangrijker. Om de juiste samenwerkingen, ondersteuning en verbindingen te leggen moeten gemeenten hun data slimmer gebruiken, niet alleen voor verantwoording maar ook om beleid en uitvoering aan elkaar te koppelen en de juiste ondersteuning te bieden richting inwoners. Ik denk dat informatievoorziening vaak veel beter benut kan worden om de professional beter te ondersteunen.”

Marcel: “Dat klinkt voor sommige gemeenten als een flinke uitdaging. Hoe pakken volgens jou gemeenten dat aan? ”

Dimphy: “Je ziet dat project- en programmamanagement steeds belangrijker wordt in het sociaal domein. Gemeenten zetten programma’s op die domeinoverstijgend zijn. Daarmee blijven de reguliere taken en ontwikkelingen vanuit de wetgevingen geborgd in de organisatie, maar hebben zij wel de mogelijkheid om de verbindingen op te zoeken en vanuit nieuwe initiatieven integraal werken verder uit te rollen. In dit soort programma’s en projecten is er veel aandacht voor duidelijke regie en goede afspraken met partners en samenwerking binnen gemeenten zelf.”

Marcel: Worden gemeenten dan niet steeds meer regisseur van het geheel?  

Dimphy: “Ja, ik denk dat gemeenten steeds meer ervaring op doen op het gebied van regievoering. Nu zijn ze in het sociaal domein al sterk in regie, maar dat is vaak vanuit casusregie. Preventie en samenwerking in het voorliggend veld zijn ondertussen onderdeel van beleid. Dit vraagt in sommige gemeenten ook om een nieuwe rol waarin zij niet alleen coördineren, maar ook richting geven aan gezamenlijke ambities, kaders stellen en partners verbinden. Het gaat dus om strategische regie: het creëren van een gedeelde visie, het bewaken van samenhang tussen initiatieven en het faciliteren van samenwerking tussen zorg, welzijn, onderwijs en andere domeinen. Dat is vaak al een flinke klus, waarin informatievoorziening vaak ook over het hoofd wordt gezien. Herken jij dit?”

Marcel:  “Ja, ik ken een gemeente en daar hebben ze een integraal programma opgezet rond armoede en jeugd. Ze koppelen schuldenaanpak direct aan jeugdzorg en Wmo. Met een dataplatform signaleren ze vroegtijdig problemen, bijvoorbeeld als een jongere vaak afwezig is op school en er betalingsproblemen thuis zijn. Dan komt er meteen een plan waarin meerdere domeinen samenwerken. Zo voorkom je dat gezinnen van loket naar loket moeten.
Daarin is een goede basis in informatievoorziening essentieel om vroegtijdig te signaleren en goed te schakelen tussen de verschillende betrokkenen. Maar uiteindelijk levert het ook veel op: inwoners worden sneller geholpen en gemeenten kunnen beter verantwoorden hoe ze hun middelen inzetten.”

Dimphy: Wat een mooi voorbeeld! Hoe denk jij dat gemeenten verder komen in dit vraagstuk? En hoe zie je daar zelf een rol in? 

Marcel: “Gemeenten kunnen beginnen met kleine pilots waarbij werkmethodes worden ontworpen of ketensamenwerking wordt bevorderd. Met die inzichten kan  stap voor stap uitbreiding gezocht naar een programma-aanpak . Het helpt om duidelijke governance afspraken te maken en inwoners actief te betrekken. Vanuit Telengy ben ik o.a. in de rol van regio coördinator betrokken bij een opdracht over de zorgakkoorden. Daarin vind ik het belangrijk dat er een goede structurele borging is naar de organisatie. Het zijn leuke en leerzame trajecten waar ik in 2026 graag bij betrokken blijf. En nog leuker om daarin samen met collega’s op te trekken en elkaar aan te vullen om van beleid naar concrete resultaten kunnen maken. Jouw kracht ligt namelijk meer in het vertalen van nieuwe inzichten en wetgevingen naar werkbare processen en praktische werkafspraken.”  

… Eén van onze bestuurders, Roel, mengt zich in het gesprek …

 Roel: En hoe zien jullie de rol van Telengy en jullie collega’s bij het ondersteunen van gemeenten in dit vraagstuk?  

Marcel: “Telengy is sterk in het leveren en opzetten van ‘programmateams’.  Wij brengen mensen met verschillende expertises samen en zorgen dat zij als één team werken. Dit doen we vaak in samenwerking met meerdere partijen, zoals gemeenten, bedrijven, ketenpartners en eventueel zorgverzekeraars. Door deze manier van samenwerken ontstaat een duidelijke structuur en gezamenlijke aanpak. Dat maakt het makkelijker om goede resultaten te behalen en zorgt ervoor dat oplossingen niet tijdelijk zijn, maar duurzaam blijven.”  

Kortom, 2026 belooft een jaar te worden waarin gemeenten stevig inzetten op integraliteit binnen het sociaal domein, nieuwe aanpakken waarbij informatievoorziening  een steeds belangrijker rol speelt en programmamanagement om het bij elkaar te brengen en te houden. En bij Telengy doen we dat niet alleen met advies, maar ook door samen met onze relaties én met elkaar de praktijk vorm te geven. 

Meer weten?

Vragen over dit artikel? Neem dan gerust contact op met Marcel Lemmen of Dimphy Severijnen via de contactpagina.