Ik ben nu ruim een jaar als beleidsadviseur sociaal domein actief in Oirschot. Het ‘Model Oirschot’ (WIJzer) waar ik aan heb meegewerkt is al vaker in de publiciteit geweest en verschillende gemeenten hebben de afgelopen tijd interesse getoond in dit concept. De hoogste tijd dus om eens terug te blikken met wethouder Esther Langens om te kijken wat Oirschot onderscheidt van andere gemeenten.
Over WIJzer
Alle zorgvragen komen sinds 2018 centraal op één punt binnen. Daar wordt eerst gekeken of er achter de initiële vraag mogelijk nóg een behoefte zit. Of het nu eenzaamheid, financiële problemen, opvoedondersteuning of hulp bij het op orde krijgen van de administratie betreft: voor alle vragen kunnen burgers terecht bij WIJzer. Het voormalige welzijnswerk en het loket zorg zijn samen met de budgetten in toegangsorganisatie WIJzer samengebracht, onder de verantwoordelijkheid van één manager. Wijzer geeft indicaties af, maar levert ook zelf zorg en ondersteuning door middel van eigen trajecten. Dat doen meer toegangsorganisaties, maar dit concept is in Oirschot ver doorgevoerd. Hierbij wordt maximaal ingezet op preventie en eigen trajecten waardoor minder geïndiceerde tweedelijnszorg nodig is.
Belangrijk aldus Esther is dat je niet kijkt naar wat iemand vraagt, maar wat daadwerkelijk nodig is. De middelen zijn immers niet onbeperkt beschikbaar. Laat iemand zo lang mogelijk zelf de regie voeren, en neem geen verantwoordelijkheden te makkelijk over. Haar devies: Zoek naar een goede balans.
Dorpsondersteuners
Wat Oirschot onderscheidt van andere gemeenten is het werken met zogeheten ‘Dorpsondersteuners”. Esther is hier trots op en vertelt dat alle dorpen binnen de gemeente een dorpsondersteuner hebben. Dit zijn de ogen en oren van de buurt. Zij weten wat er speelt in de wijk en zijn voor burgers een laagdrempelig aanspreekpunt. Zeker nu in de coronacrisis hebben de dorpsondersteuners hun nut bewezen door signalen snel en adequaat op te pakken. Sommige inwoners melden zich immers niet zo snel bij een loket, zeker als dit niet om de hoek is. De dorpsondersteuners krijgen deels betaald voor hun werk en werken intensief samen met vrijwilligers. Uit onderzoek blijkt dat Oirschot in verhouding veel vrijwilligers kent. Daar is de afgelopen tijd dan ook actief op ingezet om te werken aan netwerkversteviging van de zorgvrager. Zo kan zorg sneller worden afgeschaald.
Organisatie
Oirschot werkt zowel met de Kempengemeenten samen alsook met de WSD-groep voor de uitvoering van de WSW en een deel van de Participatiewet. Samenwerken met twee regio’s vergt veel afstemming en coördinatie. Ook de privacywetgeving en de verschillende systemen waarmee gewerkt wordt maken het lastig om een actueel en volledig beeld van burgers te vormen. Esther zou graag zien dat hier een einde aan komt, zodat sturing en regievoering efficiënter kan. Op dit moment is een onderzoek gaande hoe de samenwerkingsstructuur kan worden verbeterd met als doel meer regie te kunnen voeren binnen het sociaal domein. Om de dienstverlening integraal te kunnen verlenen voert WIJzer de regie over de klant.
Sturing
Esther geeft aan meer inzicht te willen hebben in de verschillende geldstromen en de wijze waarop de uitvoering is georganiseerd. Het onderzoek van de visitatiecommissie VNG wat onlangs is afgerond zal meer inzicht verschaffen over de dienstverlening en organisatiestructuur. Gevraagd naar de ambities voor de komende tijd is Esther duidelijk: “nog meer eigen trajecten waardoor indiceren voor tweedelijnszorg minder nodig is, bijvoorbeeld voor de lichte trajecten begeleiding Wmo. De maatschappelijke werkers hebben al laten zien dat zij deze trajecten succesvol kunnen uitvoeren. Veelal met de hulp van vrijwilligers waardoor de kwaliteit van leven en zelfredzaamheid van de inwoner toeneemt, alsmede de kosten per traject aanmerkelijk lager zijn”.
Meer informatie
Wilt u meer weten over het ‘Model Oirschot’? Neem dan contact op met Telengy adviseur Jos van Dijk, 06 27 03 57 76 of j.v.dijk@oirschot.nl.
