Telengy brengt voor de gemeente Lochem de huidige Enterprise Architecture (EA) in beeld. Met een juist beeld van de huidige EA van de gemeente Lochem wordt een koppeling tot stand gebracht tussen enerzijds de bedrijfsvoering en anderzijds de ICT. De gemeente krijgt daarmee in potentie meer grip op de vele veranderingen, toenemende complexiteit en de toenemende eisen aan transparantie en rechtmatigheid. Actuele voorbeelden hiervan zijn de implementaties van de Omgevingswet, een nieuw zaaksysteem of de richtlijnen en wetgeving op het gebied van informatiebeveiliging en privacy.
Wat is een Enterprise Architecture (EA)?
Een EA verbindt de bedrijfsarchitectuur, informatiearchitectuur en technische architectuur met elkaar. De EA is een instrument dat op strategisch, tactisch en operationeel niveau ingezet kan worden om de “business”-doelstellingen te verbinden met aspecten als procesinrichting, ICT en gegevensmanagement. Het beschrijft in een integraal model de functies en rollen van een organisatie, wat zij doen, voor wie, en waarmee. Dit biedt de mogelijkheid om bij wijziging in een business-doelstelling te analyseren wat dit betekent voor de genoemde aspecten. Andersom geldt het ook: als één van de aspecten wijzigt, kan geanalyseerd worden welke impact dit heeft op de businessdoelstellingen.
EA als tool om beleid te bepalen, te toetsen en in samenhang te visualiseren
In een EA is het mogelijk om beleidskaders te verbinden met het ontwerp van de architectuur. Zo kun je vanuit een ambitie om een ‘regie-gemeente’ te willen zijn, vastleggen welke bedrijfsfuncties cq. processen je wel en niet hebt uitbesteed. En aan de hand daarvan beoordelen welke impact bepaalde keuzes hebben op de architectuur. Ook een uitgangspunt als ‘het zoveel mogelijk (her)gebruiken van reeds bestaande informatie’ kan getoetst en gevisualiseerd worden met de EA.
“Architectuur is bedoeld als richtinggevend en sturend instrument. Door in samenhang de huidige situatie en de toekomstige situatie in beeld te brengen en samen de spelregels voor de verandering te bepalen. Architectuur is het navigatiesysteem van een organisatie. Om de organisatie gecontroleerd te bewegen in de afgesproken richting en onderweg niet te verdwalen. Door het realiseren van projecten, die stukje bij beetje het toekomstbeeld in kleuren.”[1]
Toepassing bij Programma’s en Projecten
Naast de weergave van de huidige inrichting (ook wel Project Start Architectuur genoemd), biedt een EA dus ook de mogelijkheid om een doelarchitectuur te definiëren voor de implementaties van bijvoorbeeld de Omgevingswet of het nieuwe zaaksysteem. En de mogelijkheden om eventuele varianten van doelarchitecturen te visualiseren (hoe kan het eruit zien ná het project), bieden houvast om de discussie met o.a. proceseigenaren, applicatiebeheerders en gegevensbeheerders te voeren. Maar ook met ICT-leveranciers en ketenpartners. In de genoemde voorbeelden zoals de implementatie van de Omgevingswet valt namelijk nog genoeg te kiezen en door te ontwikkelen om beleid te vertalen naar proces- en applicatie-inrichting.
Grip op architectuur = grip op businessdoelstellingen
Applicaties en koppelingen vormen een belangrijk onderdeel van je EA. Ze zijn nodig om input (personeel, processen, gegevens) te vertalen naar bereikte businessdoelstellingen (output en outcome). Veel gemeenten hebben moeite om een overzicht te krijgen van de vele applicaties die zij in huis hebben. Om over koppelingen tussen applicaties en tussen applicaties en landelijke voorzieningen nog maar te zwijgen. Welke applicaties hebben we allemaal en waarvoor worden ze gebruikt? Hebben we ze wel allemaal nodig? Hoe zorgen we ervoor dat als er nieuwe applicaties worden aangeschaft, deze geen dubbele functionaliteiten bevatten ten opzichte van applicaties die we al hebben? En dat de nieuwe applicatie past in de rest van het landschap en de richting waarin we op willen als organisatie?
KING helpt gemeenten en Telengy (her)gebruikt de instrumenten
Gelukkig staan gemeenten er niet alleen voor en hoeven ze niet allemaal het wiel uit te vinden. Door applicaties en koppelingen op te voeren in de Softwarecatalogus van KwaliteitsInstituut Nederlandse Gemeenten (KING) krijg je als gemeente grip op je applicatielandschap. Een goed beheer van dit applicatielandschap in de Softwarecatalogus is wel een vereiste om het overzicht actueel te kunnen houden. En daarmee grip op businessdoelstellingen te blijven houden.
De sterk uitgebreide nieuwe versie van de GEMMA-architectuur is nu ingebed in de Softwarecatalogus. Samen met het complete GEMMA-model kunnen de gegevens over applicaties en koppelingen in architectuurtools verbonden worden met de vele huidige en toekomstige componenten in het GEMMA-model. Door hergebruik te maken van de uitgewerkte architectuuronderdelen van KING, kunnen gemeenten sneller een eigen EA maken. Telengy heeft deze kennis in huis, en werkt daarin ook samen met andere collega-adviesbureaus zoals Geon BV.
Meer weten?
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Dirk Moree, adviseur bij Telengy, via tel. nr. 06 52 04 31 45 of via e-mail: d.moree@telengy.nl. U kunt ook contact opnemen met Roald Schel, adviseur bij Telengy, via tel. nr. 06 28 42 18 62 of via e-mail: r.schel@telengy.nl.
[1] http://www.earonline.nl/index.php/Inleiding_architectuur_bij_de_Rijksdienst
