Auteursarchief: Peter ter Telgte

Ramadan: versterking van verbinding, betrouwbaarheid en integriteit  

Lees het gehele artikel

Elk jaar kijk ik uit naar de ramadan, een periode van bezinning, zelfdiscipline en verbinding voor miljoenen mensen wereldwijd. Voor mij, als adviseur voor verschillende overheidsorganisaties, biedt deze maand een unieke kans om kernwaarden zoals verbinding, betrouwbaarheid en integriteit verder te versterken. Hoe draagt de ramadan bij aan deze essentiële professionele eigenschappen? 

Verbinding

Ramadan draait niet alleen om onthouding, maar ook om gemeenschap en verbondenheid. Dit is een krachtig gegeven binnen mijn rol als adviseur, waar samenwerken en relaties opbouwen essentieel zijn. Door empathie te ontwikkelen en bewust stil te staan bij de situatie van anderen, ontstaat er meer begrip en harmonie binnen teams. Dit kan leiden tot effectievere communicatie en een positievere werkcultuur. 

Betrouwbaarheid

Als adviseur ben ik vaak de spil in samenwerkingen en wordt van mij verwacht een betrouwbare partner te zijn. De ramadan benadrukt het belang van eerlijkheid, verantwoordelijkheid en het nakomen van afspraken. Het vasten herinnert mij eraan hoe essentieel deze kernwaarden zijn in de praktijk. Door bewuster met tijd en energie om te gaan en mij in te leven in anderen, groeit mijn betrouwbaarheid als vanzelf. 

Integriteit

Integriteit is een van de belangrijkste waarden voor een adviseur. Het betekent dat je eerlijk en oprecht bent in al je handelingen en beslissingen. De ramadan biedt een gelegenheid om deze waarde te verdiepen door middel van zelfreflectie en spirituele groei. Het vasten helpt mij om mijn morele kompas te versterken en ervoor te zorgen dat ik altijd ethisch en integer handel. 

Door de ramadan word ik me meer bewust van mijn eigen gedrag en de impact daarvan op anderen. Dit bewustzijn helpt mij om mijn integriteit te behouden, zelfs in moeilijke situaties. Het herinnert mij eraan om altijd eerlijk te zijn, mijn verantwoordelijkheden serieus te nemen en respectvol om te gaan met de mensen om mij heen. 

Samen groeien

Ramadan is dus niet alleen een tijd van vasten, maar ook een periode van persoonlijke groei en versterking van professionele waarden. Als adviseur ontwikkel ik tijdens deze maand kwaliteiten die mij nog succesvoller maken in mijn rol: verbinding, betrouwbaarheid en integriteit. Dit alles draagt bij aan een werkomgeving waarin samenwerking en ethisch handelen centraal staan. 

Of je nu zelf meedoet aan de ramadan of samenwerkt met collega’s die vasten, deze maand biedt waardevolle inzichten en kansen om samen te groeien. Laten we deze periode benutten om niet alleen individueel, maar ook als team sterker te worden! 

Meer weten?

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Ajmal Khan Sayedi via de contactpagina.

 

Verwacht in 2025

Lees het gehele artikel

Naast de stevige ontwikkelagenda in 2025 kunnen overheden in 2025 nog enkele toepassingen verwachten die de digitale dienstverlening op een hoger plan brengen:

Berichtenbox Zakelijk

Oude wijn in nieuwe zakken… of niet, de Berichtenbox Zakelijk is onderweg. De vernieuwde Berichtenbox Zakelijk (voorheen Berichtenbox voor bedrijven) wordt vanaf 2025 hét communicatiekanaal tussen (lokale) overheid en ondernemers uit de regio? Interesse in deze ontwikkeling? RVO en VNG organiseren een webinar op 18 februari..

Wettelijk vertegenwoordigen ouderlijk gezag

In 2025 wordt de eerste stap gezet naar een volwaardig Stelsel Toegang. Concreet komt ‘wettelijk vertegenwoordigen ouderlijk gezag’ beschikbaar voor dienstverleners via de publieke routeringsvoorziening ToegangsVerleningService (TVS). Naar verwachting vanaf de tweede helft van 2025 kunnen gemeenten via het Stelsel Toegang eenvoudig aansluiten op alle huidige en toekomstig erkende inlogmiddelen.

Publicatietool NLdoc

Nu blijkt uit de monitorrapportage 2024 ‘Digitale toegankelijkheid en dienstverlening’ van het College van de Rechten voor de Mens dat overheden waaronder gemeenten niet toegankelijk zijn, zal staatssecretaris Szabó dit voorjaar met een plan van aanpak komen. Een heet hangijzer blijft het ontsluiten van pdf’s op een digitaal toegankelijke manier. Mogelijk dat de publicatietool NLdoc daar eind 2025 verlichting kan brengen. Met NLdoc kun je Word- en pdf-documenten omzetten naar toegankelijke content (HTML), en in een centrale omgeving publiceren. Alle content die wordt gepubliceerd zal 100% toegankelijk zijn. Na publicatie in de centrale omgeving kunnen organisaties hiernaar verwijzen, of via de tool een subdomein in gebruik nemen.

Meer weten?

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Peter ter Telgte via info@telengy.nl of 040 290 12 12.

Aan de slag met de AI-verordening

Lees het gehele artikel

Op 2 februari 2025 worden de eerste verplichtingen uit de Europese AI-verordening van kracht. Gemeenten moeten dan voldoen aan algemene bepalingen, verbodsbepalingen en verplichtingen van AI-geletterdheid.

De VNG heeft een uitvoeringsanalyse gedaan die zicht moet geven op de impact van de AI-verordening op de gemeentelijk organisatie.

Hoe groot is de impact voor mijn gemeente?

De impact van de AI-verordening voor een gemeente kan verschillend zijn. Welke verplichtingen gelden kan een gemeente bepalen op basis van de beantwoording van de volgende vragen:

  1. Is het een ‘AI-systeem’ volgens de AI-verordening?
  2. Indien ja, in welke risicocategorie valt het AI-systeem?
  3. Is de gemeente aanbieder of gebruiksverantwoordelijke van het AI-systeem?
  4. Aan welke verplichtingen moet de gemeente zich houden?

Meer informatie vind je via AI-verordening in het kort.

Twijfel je nog of je AI-product onder de AI-verordening valt, dan kun je gebruik maken van de Beslishulp AI-verordening van de Rijksoverheid.

Meer weten?

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Peter ter Telgte via info@telengy.nl of 040 290 12 12.

Ontwikkelagenda 2025 stevig gevuld

Lees het gehele artikel

Het is al enige jaren bijna een dagtaak om alle ontwikkelingen rond dienstverlening en informatievoorziening te volgen. Enerzijds een goed teken dat gemeenten volop in ontwikkeling zijn, anderzijds ook een aandachtspunt omdat het absorptievermogen van overheden nog steeds zwaar op de proef wordt gesteld.
In deze vooruitblik 2025 beperken we ons tot een aantal ontwikkelingen met raakvlakken naar dienstverlening en informatievoorziening die wat Telengy betreft grote impact hebben voor overheden in 2025.

Strategisch digitaliseren: richting of regie? 

Het kabinet zal in het voorjaar van 2025 de Nederlandse Digitaliseringsstrategie presenteren. Er wordt gesproken over het digitaliseren van het Huis van Thorbecke en het beeld van één overheid als uitgangspunt. Dat vraagt om duidelijke sturing als het gaat om samenwerking, standaardisering en gegevensuitwisseling, allemaal met oog voor de burger. Specifiek voor gemeenten zijn de uitdagingen van wat heet de digitale transformatie vertaald in de Digitale Agenda 2028. Hierin zien we vergelijkbare thema’s terugkomen. Telengy-adviseur Wouter Le Febre geeft richting.

Datagedreven werken

Hoe brengen we duurzame verandering in de organisatie met behulp van datagedreven werken? Een stuk van die puzzel, en daarmee de focus voor 2025, is interoperabiliteit in combinatie met kennisdeling. De combinatie van deze twee gaat ervoor zorgen dat datagedreven werken nog sneller en duurzamer tot organisatieverandering leidt. Tim van der Pol beschrijft de focus voor 2025 met een terugblik op 2024.

Omgevingswet (Ow)

Telengy-adviseur Arno van Waesberghe deelt zijn ervaringen als programmamanager van een jaar werken onder de Omgevingswet.

Digitale mensenrechten

We zijn benieuwd wat Europa, de regering Schoof en de staatssecretaris digitalisering Zsolt Szabó, de VNG en gemeenten allemaal van plan zijn met digitale mensenrechten in 2025. De Boomgids Digitale Rechten biedt al een overzicht van wet- en regelgeving rondom digitale rechten. Roel Ottens doet een rondje langs de velden.

Gegevensdeling inburgering

Sinds de invoering van de Wet Inburgering 2021 hebben gemeenten een belangrijke rol in de inburgering van nieuwkomers. Gemeenten hebben een regierol en zijn verantwoordelijk voor de inburgeringstrajecten van nieuwkomers. Hiervoor werken zij samen met het COA, DUO maar ook met diverse partners op het gebied van maatschappelijke begeleiding, (taal-)onderwijs en werk. Voor de start en monitoring van de voortgang van de inburgering zijn gemeenten afhankelijk van de gegevens die zij van deze samenwerkingspartners ontvangen. Dit lerende stelsel is nog volop in ontwikkeling, inclusief de informatievoorziening. Telengy-adviseur Dimphy Severijnen licht toe wat we in 2025 al kunnen doen.

Proactieve dienstverlening

Proactieve dienstverlening wordt steeds meer een speerpunt binnen Nederlandse gemeenten. Het streven naar dienstverlening die niet alleen reageert, maar ook anticiperend optreedt op de behoeften van inwoners vormt de kern van deze benadering. In Nederland zijn er voornamelijk initiatieven waarbij er proactief geïnformeerd en geadviseerd wordt. Zo hopen overheidsorganisaties bij te dragen aan een efficiëntere en meer dienstbare overheid waarbij regelingen en voorzieningen ook daadwerkelijk terecht komen bij de inwoners die dat nodig hebben. Wouter Le Febre en Roel Ottens nemen je mee.

Wet modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer (Wmebv) per 1 januari 2026

Passende ondersteuning voor burgers bij de dienstverlening is waarschijnlijk al goed op orde bij de gemeente. Mocht dat niet het geval zijn, dan is het goed om alsnog te voldoen aan de zorgplicht die sinds 1 januari 2024 van kracht is. Daarnaast zal de gemeente voor 1 januari 2026 via een aanwijzingsbesluit inzichtelijk moeten maken welke digitale kanalen voor welke producten en diensten toegankelijk zijn.

De Wet modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer regelt dat burgers en bedrijven hun zaken die ze met de overheid moeten doen, digitaal kunnen afhandelen.  Daarnaast verbetert de rechtspositie in het digitale contact met de overheid. De mogelijkheid om per post met de overheid te communiceren blijft; de Algemene wet bestuursrecht geeft burgers en bedrijven de keuze tussen de papieren of de digitale weg. Een handige hulpgids met medewerking van Telengy is beschikbaar.

Het in september bekend geworden uitstel van de Wmebv tot 1 januari 2026 brengt zowel uitdagingen als kansen met zich mee voor Nederlandse gemeenten en uitvoeringsorganisaties. Dit uitstel biedt extra tijd om de implementatie van de wet niet alleen te voldoen aan de minimale vereisten, maar ook om de digitale interacties met inwoners en ondernemers te heroverwegen en te verbeteren. De uitdaging is om iedereen aan boord te houden! Telengy-collega Thor Berns beschrijft mogelijke scenario’s.

Wet open overheid (Woo) ook in 2025

Sinds mei 2022 is de Wet open overheid (Woo) in werking getreden en gemeenten zullen aan de implementatie de komende jaren nog veel werk hebben. De passieve openbaarmaking bij gemeenten lijkt voor een deel behoorlijk op orde, actieve openbaarmaking en het op orde krijgen van de informatiehuishouding zijn de uitdagingen voor de komende jaren. Nog even de verplichtingen in vogelvlucht:

  • Bestuursorganen moeten een of meer contactperso(o)n(en) aanwijzen bij wie iedereen terecht kan met vragen over de beschikbaarheid van overheidsinformatie.
  • De termijn voor het afhandelen van een Woo-verzoek wordt maximaal 4 weken, met een mogelijke verlenging van 2 weken.
  • Ook documenten met persoonlijke beleidsopvattingen van ambtenaren moeten in geanonimiseerde vorm worden betrokken.
  • Een Woo-verzoek moet elektronisch kunnen worden ingediend.
  • Bestuursorganen moeten maatregelen treffen om de duurzame toegankelijkheid van digitale documenten te borgen als randvoorwaarde om uitvoering te geven aan openbaarheid.
  • Er geldt een inspanningsverplichting om informatie over beleid actief openbaar te maken (art. 3.1 Woo, oude art. 8 Wob).

In 2024 is daar een nieuwe fase bijgekomen: de actieve openbaarmaking van documenten. Sinds 1 november 2024 moeten de eerste vijf van in totaal zeventien informatiecategorieën verplicht openbaar worden gemaakt. In de komende jaren volgen de overige categorieën in tranches. Voor overheidsorganisaties is het dus essentieel om zich hierop voor te bereiden. Collega’s Rik Duijmelinck, Ajmal Khan Sayedi en Thomas de Jong delen praktijkervaringen.

Wet digitale overheid (Wdo) in gefaseerde uitvoering

De Wdo is een kaderwet en:

  • legt de taken en verantwoordelijkheden vast voor veilige toegang tot de digitale overheid;
  • legt verplichtingen op aan mede-overheden om veilig en betrouwbaar aan te sluiten, en hun dienstverlening in te delen op een betrouwbaarheidsniveau;
  • stelt regels over de bekostiging daarvoor;
  • biedt zekerheden voor burgers en bedrijven;
  • biedt uitgangspunten voor informatiebeveiliging en de verwerking van persoonsgegevens.

Het stelsel Toegang wordt toegankelijk voor dienstverleners en inlogmiddelen kunnen erkend worden. Alle dienstverleners sluiten komende jaren aan op het stelsel. Het is de bedoeling dat alle overheidsorganisaties in de tweede helft van 2026 op het nieuwe stelsel over zijn. Meer informatie.

Digitaal zakendoen in Europa

De Raad van de Europese Unie heeft in het voorjaar van 2024 de herziening van de eIDAS-verordening formeel goedgekeurd. Dit betekent dat er nu een Europees raamwerk is, waarbinnen nationaal erkende ID-wallets binnen Europa gebruikt kunnen worden. Dit is de derde mogelijkheid om in te loggen in een andere lidstaat. Eerder was dit al mogelijk met DigiD en eHerkenning. Meer informatie.

Europese digitale wetgeving/Digital Decade

De Digital Decade heeft 4 belangrijke pijlers:

  1. Digitale vaardigheden voor de beroepsbevolking.
  2. Een goede, veilige en duurzame digitale infrastructuur.
  3. De digitale transformatie van het bedrijfsleven.
  4. Een toegankelijke en meer gebruikersgerichte publieke dienstverlening.

Lees meer over de meerjarige aanpak van de VNG.

NIS2 en BIO2

In 2024 is er al veel over gesproken en geschreven, en NIS2 en BIO2 zijn ook in 2025 blijvertjes. De impact van NIS2 voor gemeenten zal afhankelijk zijn van de mate waarin nu al wordt voldaan aan de BIO. De eisen van NIS2 worden door BZK in de vernieuwde Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO2) vastgelegd en deze wordt met de cyberbeveiligingswet verplicht. Lees meer over NIS2 voor gemeenten van de VNG.

In begin 2024 beschreef Telengy-adviseur John Vloemans de impact van NIS2,BIO2 en ook AI-ontwikkelingen. “Ook al kunnen de genoemde ontwikkelingen nog veranderen, ze zijn voor ongeveer 95% al helder en duidelijk. Het advies is om er nu al mee te beginnen. Hoe langer men wacht, hoe meer werk het wordt om dit in korte tijd geïmplementeerd te krijgen.” Lees hier wat je al kunt doen.

Single digital gateway (Sdg) Annex 2

De Single digital gateway (Europese verordening) heeft impact op de huidige dienstverlening van gemeenten. De verordening vereist om een deel van de huidige informatie en diensten in een andere taal aan te bieden. Uitgangspunt is dat als een procedure beschikbaar is voor een burger of ondernemer van een lidstaat, deze ook toegankelijk moet zijn voor gebruikers uit andere lidstaten. Ook krijgen burgers en bedrijven het recht om overheden toestemming te geven om onderling digitaal bewijsstukken uit te wisselen. Bepaalde procedures moeten online kunnen worden doorlopen; in specifieke gevallen en op verzoek van de gebruiker met uitwisseling van gegevens via het Once Only Principe. Voor gemeenten zijn dit:

  • aanvraag van bewijs van registratie van een geboorte;
  • aanvraag van bewijs van verblijf;
  • registratie van adreswijziging.
  • ondernemers moeten bij de gemeente online een bedrijfsactiviteit kunnen starten, uitoefenen, wijzigen en beëindigen.

Maak gebruik van het startpakket SDG Annex 2 van de VNG

En voor het geval het er in 2023 én 2024 niet van gekomen is…

Meer weten?

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Peter ter Telgte via info@telengy.nl of 040 290 12 12.

Blijf aan de slag met de Wmebv

Lees het gehele artikel

De Wet modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer (Wmebv) gaat definitief in op 1 januari 2026. Dit heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) bepaald. Het betekent dat bestuursorganen een jaar langer de tijd hebben om de wet te implementeren. Hierop geldt 1 uitzondering: de verplichting om specifieke essentiële informatie op te nemen in de notificatie na het ontvangen van een berichtenbox-bericht (artikel 2:10, lid 2) treedt in werking op 1 januari 2027.

Dit uitstel is geen teken om rustig achterover te leunen, maar een mooie kans om in gestaag tempo de diverse maatregelen te organiseren. In de zomer heeft de VNG een hulpgids gelanceerd met praktische tips van o.a. collega-gemeenten. Samen met de gemeente Epe heeft Telengy meegewerkt aan de hulpgids. Telengy-adviseur Willem Isendoorn heeft de aanpak in Epe concreet uitgewerkt in de hulpgids.

Gemeente Epe en Wmebv

Voor de gemeente Epe is gekozen voor een pragmatische aanpak met een sterke focus op de applicaties. De eerste stap was een quickscan die inzicht en overzicht biedt over de noodzakelijke stappen die de gemeente moet ondernemen om te voldoen aan de eisen van de wet. Dat overzicht zorgt ervoor dat de gemeente in het vervolgtraject efficiënt de diensten en producten kan aanpassen om de digitale interacties met burgers te verbeteren. Vervolgens is gestart met de bepaling van het uitgangspunt om de processen in kaart te brengen. Na een analyse van de processen in iNavigator en in de Uniforme ProductenLijst (UPL) die door de VNG is opgesteld, is gekozen voor de eerste. Er is een export gemaakt vanuit iNavigator als basis voor de inventarisatie van de huidige stand van zaken.

Lees verder in de VNG-hulpgids voor praktische tips uit Epe en andere gemeenten.

Meer weten?

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Willem Isendoorn, adviseur van Telengy, via tel. nr. 06 51 54 11 69 of via e-mail: w.isendoorn@telengy.nl.

Terug naar de nieuwsbrief Overheid in Beweging

Ramadan met Telengy 

Lees het gehele artikel

De maand Ramadan is voor mij altijd een bijzondere tijd. Het vasten van zonsopgang tot zonsondergang, het delen van maaltijden met dierbaren tijdens de iftar, en de spirituele verdieping maken deze periode uniek. De maand Ramadan betekent dus veel meer dan het enkel niet eten en drinken voor mij. Dit jaar was er echter nog iets extra speciaals: een aantal van mijn collega’s besloot om een dag met mij mee te doen met het vasten. Hun ervaringen en inzichten hebben mij doen realiseren hoe waardevol empathie en waardering zijn, niet alleen tijdens de Ramadan, maar gedurende het hele jaar. 

Een toffe ervaring

Mijn collega’s vonden het een toffe ervaring om een dag mee te vasten. Ze werden zich bewust van de kleine dingen die we vaak als vanzelfsprekend beschouwen. Een kopje koffie in de ochtend, een glaasje water tussendoor; deze kleine dingen werden ineens veel waardevoller. Het besef dat wij als mens meer aankunnen dan wij denken, was voor hen een eyeopener. Het vasten bracht hen dichter bij hun eigen grenzen en liet hen zien hoe veerkrachtig wij kunnen zijn. Daarnaast kan ik mij voorstellen dat het een grotere uitdaging is om maar één dag te vasten. Je lichaam is dan nog niet gewend aan het ritme en het niet eten overdag.   

Empathisch vermogen

Als adviseur is empathisch vermogen een essentiële eigenschap. We werken met mensen, organisaties en veranderingen. Begrijpen wat er in iemand omgaat, hoe ze zich voelen en wat hun behoeften zijn, is cruciaal om de gewenste verandering op de juiste manier aan te pakken. De maand Ramadan draagt hier zeker aan bij. Het vasten brengt ons dichter bij onze eigen emoties en behoeften. Het stelt ons in staat om ons beter in te leven in anderen. 

Reflectie

De ervaringen van mijn collega’s hebben mij doen beseffen dat empathie en waardering de sleutel is tot succesvolle verandering. Door ons in te leven in anderen, kunnen we beter begrijpen wat er speelt en hoe we kunnen bijdragen aan positieve verandering. Of het nu gaat om kleine gebaren zoals een kopje koffie of grotere uitdagingen zoals het vasten tijdens de Ramadan, empathie verbindt ons als mensen en maakt ons sterker. 

Meer weten?

Lees ook de ramadan-ervaring van Ajmal in 2022. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Ajmal Khan Sayedi, adviseur bij Telengy, via tel. nr. 06 21 61 65 86, of e-mail: a.k.sayedi@telengy.nl.

 

Eerste ervaringen van werken met de Omgevingswet

Lees het gehele artikel

Onze Telengy-adviseurs blikken terug op een maand ervaring met de Omgevingswet bij diverse gemeenten. Wat gaat goed en wat kan nog beter?

Mooie prestatie en nu doorpakken in Zeist

Programmamanager Arno van Waesberghe vertelt: De eerste maand met de omgevingswet in Zeist is goed verlopen. Dit komt mede doordat het aantal vergunningaanvragen in de eerste weken beperkt was. Natuurlijk is er nog het een en ander te doen aan de processen en de inrichting van het VTH-systeem. Maar de basis die staat helpt ons om een goede start te maken. In de praktijk schaven we de inrichting en de processen verder bij om tot een optimale dienstverlening te komen. Het DSO functioneert technisch goed, wel merken we bij het KCC dat er veel vragen zijn over de vergunningchecks. Gelukkig waren we daar goed op voorbereid en kunnen we de meeste vragen snel beantwoorden.

Verder werken we hard door aan het Omgevingsplan, waarvan we de eerste versie nog voor 1 januari konden publiceren, gewoon middels STOP TPOD. Ook de laatste besluiten voor de invoering liggen op de bestuurlijke tafel. Al met al is met zijn allen een mooie prestatie neergezet voor de invoering. Nu gaan we doorpakken met de verdere implementatie. Dat wil zeggen: de tweede visie, de transitie van het tijdelijk naar het definitief Omgevingsplan en het handvat participatie voor de initiatiefnemers.

Redelijk soepele start in Enschede en Losser, maar ook nog zoekende

Momenteel is Masja Roselaar functioneel beheerder van Centric Leefomgeving bij de gemeente Enschede en Losser. Haar ervaringen zijn dat het heel fijn is om het nieuwe pakket al eerder in gebruik te hebben genomen zodat je je vol kunt focussen op de nieuwe processen en de nieuwe denkwijze volgens de omgevingswet. Zoals verwacht zijn er eind december nog een hele berg aan verzoeken binnengekomen. Na 1 januari was het even stil, maar nu komen zachtjes aan steeds meer verzoeken binnen. Vandaag zei een vergunningverlener: ‘Ik had een aannemer aan de telefoon die zich wilde gaan verdiepen in de Wet kwaliteitsborging’. Daar moesten we wel een beetje om grinniken maar hebben hem uiteraard verwezen naar de informatie op onze website.

Het verloopt dus tot nu toe redelijk soepel maar het is voor veel mensen nog wel zoeken. Om welke activiteit gaat het? Omgevingsplanactiviteit of technische bouwactiviteit. Maar er wordt veel intern overlegd en gespard om alle verzoeken naar het juiste proces te sturen. Wel worstelen we nog met de verzoeken die binnenkomen voor de omgevingsdienst. We missen toch heel erg de gegevens en documenten. Wij zijn immers verantwoordelijk voor de archivering. Het zou ons erg helpen als we direct bij het verzoek die gegevens en documenten meegestuurd krijgen. Kleine moeite groot plezier.

Initiatiefnemers weten goed hun weg in oostelijke gemeente

Met een piek in het aantal vergunningaanvragen kreeg een modale gemeente in het oosten van het land het vermoeden dat het aantal aanvragen in januari wel mee zou vallen. Maar niks bleek minder waar. Ondanks een nieuw Omgevingsloket blijken initiatiefnemers goed hun weg te weten en blijven de aanvragen binnenkomen. Als een van de weinige gemeenten heeft deze gemeente geen VTH-applicatie en komt alles binnen in het zaaksysteem. Gelukkig zijn we geen verrassingen tegengekomen; de processen lopen goed en kleine technische issues zijn aangekaart bij de leverancier en voor nu worden die handmatig opgelost.

Bij de afdeling Bouwen waren ze voorbereid op extra telefoontjes om begeleiding te bieden bij de komst van het nieuwe Omgevingsloket. Het aantal telefoontjes valt mee en is zelfs minder dan verwacht. Toch blijft dienstverlening, met name de combinatie tussen toepasbare regels, conclusies en de informatie die we aanvullend op onze website zetten onder onze aandacht en gaan we de komende tijd aan de slag om dit te verbeteren.

En het wekelijkse EHBOmgevingswet-overleg…, die houden we er voor de zekerheid toch nog even in.

Samenwerking ketenpartners vraagt aandacht bij positieve start drie Limburgse gemeenten

Met de invoering van de Omgevingswet worden de eerste ervaringen overwegend positief ontvangen. Technisch gezien verloopt het binnenkomen van aanvragen soepel, waarbij deze direct bij de juiste zaak terechtkomen voor verdere afhandeling. Echter, de samenwerking met andere ketenpartners en de bijbehorende afspraken blijken nog niet altijd volledig helder, wat enige uitdagingen met zich meebrengt. Casemanagers ervaren spanning bij het inhoudelijk behandelen van zaken, aangezien zij rekening moeten houden met diverse artikelen. Het verfijnen van de samenwerking en het duidelijk afstemmen van procedures zijn daarom belangrijke stappen om de implementatie van de Omgevingswet verder te optimaliseren.

Positief beeld inwerkingtreding bij meerdere gemeenten

In totaal is de Omgevingswet vijf keer uitgesteld. De uitrol van een volgend stelsel met nieuw gedachtegoed, een ander voorportaal en meerdere applicaties tegelijkertijd bleek een erg lastige opgave. Na een lange aanloop is de knoop eindelijk doorgehakt en is de wet in werking getreden. Alle ogen waren 1 januari gericht op het nieuwe portaal, het DSO. Gaan de aanvragen wel binnenkomen? Uiteindelijk bleek dat dit zo spannend nog niet was. Het DSO heeft geen grote verstoringen doorgemaakt en aanvragen kwamen binnen. Victorie, toch?! Het is een goed begin, dat klopt, maar het is nog lang niet gewonnen.

Veel spannender is het namelijk in de planhoek. Vanaf 1 januari zijn alle bestemmingsplannen omgezet in een tijdelijk omgevingsplan. Ondanks de naamswijziging blijft dit een lappendeken die een geheel moet worden. Gemeenten hebben tot 2032 om dit te realiseren. Deze overgangssituatie zorgt waarschijnlijk voor complexiteit en onduidelijkheid. Daarbij gaat het publiceren van het omgevingsplan lang niet altijd goed. De oorzaken hiervan lopen uiteen van mens- tot machinegerelateerd. Kortom, de livegang verliep niet al te problematisch, maar het wordt nu pas spannend.

Afkortingenbingo 2024: wat staat gemeenten te wachten?

Fijne feestdagen in Van Gogh-stijl
Lees het gehele artikel

Deze bingokaart had beduidend groter kunnen zijn als we alle ontwikkelingen die op gemeenten afkomen op hadden genomen. De aloude ballenbak aan beleidsontwikkelingen lijkt weer terug van weggeweest. We beperken ons tot een aantal ontwikkelingen met raakvlakken naar dienstverlening en informatievoorziening die wat Telengy betreft grote impact hebben voor overheden in 2024.

Omgevingswet (Ow)

En dan is het eindelijk zover. De Omgevingswet treedt in werking. Kinderziektes zullen we zeker tegenkomen maar werkendeweg naar een beter integraal stelsel met meer integrale dienstverlening lonkt. In ons Kenniscemtrum Omgevingswet hebben we nog eens de laatste puntjes op de i gezet:

En natuurlijk diverse aandachtspunten rond het omgevingsplan. VNG biedt diverse hulpmiddelen aan:

Wet digitale overheid (Wdo) in gefaseerde uitvoering

De Wdo is een kaderwet en:

  • legt de taken en verantwoordelijkheden vast voor veilige toegang tot de digitale overheid;
  • legt verplichtingen op aan mede-overheden om veilig en betrouwbaar aan te sluiten, en hun dienstverlening in te delen op een betrouwbaarheidsniveau;
  • stelt regels over de bekostiging daarvoor;
  • biedt zekerheden voor burgers en bedrijven;
  • biedt uitgangspunten voor informatiebeveiliging en de verwerking van persoonsgegevens.

De Eerste Kamer heeft de Wdo op 21 maart 2023 aangenomen. De wet is op 1 juli 2023 gefaseerd in werking getreden. De techniek (ICT) en de organisatie achter het stelsel Toegang zijn naar verwachting in 2024 klaar. Dat betekent dat het stelsel toegankelijk is voor dienstverleners en dat inlogmiddelen erkend kunnen worden. Alle dienstverleners sluiten in de komende 3 jaar aan op het stelsel. Het is de bedoeling dat alle overheidsorganisaties in de tweede helft van 2026 op het nieuwe stelsel over zijn. Meer informatie.

Single digital gateway (Sdg) Annex II nog in ontwikkeling

De Single digital gateway (Europese verordening) heeft impact op de huidige dienstverlening van gemeenten. De verordening vereist om een deel van de huidige informatie en diensten in een andere taal aan te bieden. Uitgangspunt is dat als een procedure beschikbaar is voor een burger of ondernemer van een lidstaat, deze ook toegankelijk moet zijn voor gebruikers uit andere lidstaten. Deze informatie moet vervolgens worden aangeleverd aan het Europese portaal.

  • Webpagina’s over producten en procedures van gemeenten, provincies en waterschappen moeten in december 2022 voldoen aan de eisen van de Sdg-verordening en zijn aangemeld bij Your Europe.
  • De tweede stap van Single digital gateway (Annex II) is dat EU-burgers en bedrijven toegang hebben tot online procedures. Ook krijgen burgers en bedrijven het recht om overheden toestemming te geven om onderling digitaal bewijsstukken uit te wisselen. Bepaalde procedures moeten online kunnen worden doorlopen; in specifieke gevallen en op verzoek van de gebruiker met uitwisseling van gegevens via het Once Only Principe. Voor gemeenten zijn dit: aanvraag van bewijs van registratie van een geboorte, aanvraag van bewijs van verblijf en registratie van adreswijziging. Ondernemers moeten eind 2023 bij de gemeente online een bedrijfsactiviteit kunnen starten, uitoefenen, wijzigen en beëindigen. Helaas is het overheid en bedrijfsleven niet gelukt om hier een collectieve oplossing voor te creëren. De VNG wil een hackathon organiseren in 2024 met als doel om met gemeenten en bedrijfsleven te werken aan digitale formulieren, die voldoen aan de Sdg-verordening. Meer informatie.

Wet modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer (Wmebv) per 1 juli 2024

Passende ondersteuning voor burgers bij de dienstverlening is waarschijnlijk al goed op orde bij de gemeente. Mocht dat niet het geval zijn, dan is het goed om alsnog te voldoen aan de zorgplicht die sinds 1 januari 2024 van kracht is.

Daarnaast zal de gemeente voor 1 juli via een aanwijzingsbesluit inzichtelijk maken welke digitale kanalen voor welke producten en diensten toegankelijk zijn. De VNG heeft een model aanwijzingsbesluit vastgesteld, deze is beschikbaar via het VNG-forum.

De Wet modernisering elektronisch bestuurlijk verkeer regelt dat burgers en bedrijven hun zaken die ze met de overheid moeten doen, digitaal kunnen afhandelen.  Daarnaast verbetert de rechtspositie in het digitale contact met de overheid. De mogelijkheid om per post met de overheid te communiceren blijft; de Algemene wet bestuursrecht geeft burgers en bedrijven de keuze tussen de papieren of de digitale weg. Een handige handreiking is beschikbaar.

Wet open overheid (Woo)

Sinds mei 2022 is de Wet open overheid (Woo) in werking getreden en gemeenten zullen aan de implementatie de komende jaren nog veel werk hebben. De passieve openbaarmaking bij gemeenten lijkt voor een deel behoorlijk op orde, actieve openbaarmaking en het op orde krijgen van de informatiehuishouding zijn de uitdagingen voor de komende jaren. Verplichtingen per 1 mei 2022:

  • Bestuursorganen moeten een of meer contactperso(o)n(en) aanwijzen bij wie iedereen terecht kan met vragen over de beschikbaarheid van overheidsinformatie.
  • De termijn voor het afhandelen van een Woo-verzoek wordt maximaal 4 weken, met een mogelijke verlenging van 2 weken.
  • Ook documenten met persoonlijke beleidsopvattingen van ambtenaren moeten in geanonimiseerde vorm worden betrokken.
  • Een Woo-verzoek moet elektronisch kunnen worden ingediend.
  • Bestuursorganen moeten maatregelen treffen om de duurzame toegankelijkheid van digitale documenten te borgen als randvoorwaarde om uitvoering te geven aan openbaarheid.
  • Er geldt een inspanningsverplichting om informatie over beleid actief openbaar te maken (art. 3.1 Woo, oude art. 8 Wob). De actieve openbaarmaking van documenten behorende tot 11 informatiecategorieën loopt via het register Platform Open Overheidsinformatie (PLOOI) en een eigen omgeving. Zie ook ‘Wat te doen met de Woo nu PLOOI vertraagd is?’.

Besluit digitale toegankelijkheid overheid (Bdto)

Het Bdto biedt waarborgen voor de toegankelijkheid van websites, mobiele applicaties en intra- en extranetten voor mensen met een visuele, auditieve of cognitieve beperking. De overheid wil dat iedereen mee kan doen in de digitale samenleving omdat we in onze samenleving kun je bijna niet meer zonder het internet en computers. Daarom moeten websites en mobiele apps van overheidsinstanties toegankelijk zijn voor iedereen. Ook voor mensen met een beperking zoals blind, slechtziend of kleurenblind, doof of slechthorend, motorisch beperkt of zwakbegaafd, autistisch of laaggeletterd. Dat bereik je door de internationale standaard voor toegankelijkheid toe te passen.

  • Overheidssites moeten voldoen aan toegankelijkheidseisen zoals vastgelegd in EN 301 549/WCAG 2.1 (Web Content Accessibility Guidelines) en daarover verantwoording moeten afleggen in een gepubliceerde toegankelijkheidsverklaring.
  • Overheden borgen een goede toegankelijkheid van hun website door diverse maatregelen binnen de (dagelijkse) processen.
  • Toegankelijkheid ‘by design’: toegankelijkheid is vanaf de start onderdeel van alle stappen in het ontwerp-, bouw en redactionele proces van onze website.
  • Onderzoek: onafhankelijke deskundigen toetsen regelmatig (onderdelen van) de website op toegankelijkheid. Zowel voor de functioneel-technische onderdelen als de redactionele aspecten.
  • Kennis medewerkers: medewerkers houden hun kennis over toegankelijkheid op peil en passen dit toe waar nodig.

Zie ook ‘Samen maken we Nederland (digitaal) toegankelijker!’.

Benut de mogelijkheden Wams in 2024!

Ondanks de door veel gemeenten gedragen oproep van de VNG om het wetsvoorstel Wams (Wet aanpak meervoudige problematiek sociaal domein) niet te vertragen, is het voorstel na de val van het kabinet in september 2023 controversieel verklaard door de Tweede Kamer. Dit betekent dat de wet pas bij een nieuw kabinet wordt behandeld in het parlement. Ontzettend jammer dat gemeenten hier op moeten wachten! Er is al genoeg te doen voordat de wet in werking treedt. Meer informatie.

Artificiële Intelligentie (AI)

Nog volop in ontwikkeling maar nu al niet meer weg te denken. Met nog tal van vragen over het gebruik door overheden heeft Telengy afgelopen jaar alvast wat mogelijkheden in kaart gebracht:

Datagedreven werken

Ook in 2024 zal datagedreven werken speerpunt zijn bij vele gemeenten. Niet alleen bij de bekostiging in het sociaal domein of rond dienstverlening, ook de Omgevingswet vraagt om inventariseren, analyseren, presenteren en duiden van data. Waar op te letten, is terug te lezen via:

Algoritmeregister voor de overheid

Algoritmes.overheid.nl is het centrale algoritmeregister voor de Nederlandse overheid. Hier worden door overheden gepubliceerde gegevens over hun algoritmes op één plek doorzoekbaar voor iedereen. Een aantal overheidsorganisaties heeft op dit moment al algoritmes gepubliceerd in het algoritmeregister. Het doel is om alle overheidsorganisaties met relevante algoritmes aangesloten te hebben. Uiteindelijk zal registratie ook wettelijk verplicht worden. Lees ook ‘Expeditie Algoritmes’ en ‘Wat kunnen we nu al doen?’.

Europese digitale wetgeving/Digital Decade

De impact van de bestaande en nieuwe digitale Europese wetten op de uitvoering van gemeenten is groot. Het aantal nieuwe wetten is dusdanig dat er een strategie nodig is op lokaal niveau waarin integraal gekeken wordt naar de digitale infrastructuur, beleidsdomeinen en organisatie. Volgens de geldende Europese planning moeten alle wetten eind 2026 geïmplementeerd zijn. Bij de implementatie zijn er ook een aantal belangrijke randvoorwaarden waar een gemeente afhankelijk is van de beschikbaarheid van landelijke voorzieningen (zoals digitale identiteit en/of kernregistraties). Dit vraagt daarom om een interbestuurlijke strategie waarin helder is welke voorzieningen op EU, nationaal, regionaal en lokaal niveau beschikbaar komen. Lees ook de analyse van de VNG.

En voor het geval het er in 2023 niet van gekomen is…

Meer weten?

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Peter ter Telgte, adviseur bij Telengy, via tel. nr. 06 46 72 42 05 of via e-mail: p.t.telgte@telengy.nl.

Top 3 adviezen Toepasbare Regels voor inwerkingtreding Omgevingswet

Lees het gehele artikel

Het is bijna het einde van het jaar en dan is het weer tijd om lijstjes op te stellen! Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet wil ik een lijst presenteren met top 3 adviezen voor Toepasbare Regels. Deze adviezen zijn gebaseerd op situaties die ik nu als regelanalist, werkzaam voor meerdere gemeenten, tegenkom.

Kim Yen KIm, expert KennisCentrumOmgevingswet.nl en Telengy-adviseur  beschrijft  Top 3 adviezen Toepasbare Regels voor inwerkingtreding Omgevingswet.

De waarde van datagedreven werken: praktische tips voor verbetering 

Lees het gehele artikel

In het moderne digitale tijdperk is data een waardevol goed geworden. Organisaties die beslissingen nemen op basis van data kunnen aanzienlijke voordelen behalen. Dit geldt ook voor de overheid. Datagedreven werken biedt de mogelijkheid om efficiëntie te vergroten, beleidsbeslissingen te verbeteren en de dienstverlening aan burgers te optimaliseren. In dit artikel bespreken we de waarde van datagedreven werken bij de overheid. Daarnaast geven we praktische tips om deze waardecreatie te verhogen. 

Welke waarde kan datagedreven werken opleveren?

Beter begrip

Door datagedreven werken kan de overheid beter begrijpen wat de behoeften en wensen van burgers zijn. Het analyseren van data uit verschillende bronnen, zoals enquêtes, sociale media en klantfeedback, biedt inzichten die kunnen leiden tot effectievere beleidsmaatregelen en diensten.  

Processen optimaliseren

Data-analyse kan de overheid helpen inefficiënties en knelpunten in processen te identificeren. Door gebruik te maken van datagestuurde inzichten kan de overheid haar operationele processen optimaliseren en kosten besparen. Bijvoorbeeld, door verkeersgegevens te analyseren kan de overheid verkeerspatronen begrijpen en files aanpakken met gerichte maatregelen. 

Misbruik voorkomen

Datagedreven analyses kunnen de overheid helpen patronen te identificeren die wijzen op mogelijke fraude of misbruik van middelen. Geavanceerde algoritmes en machine learning-technieken kunnen verdachte activiteiten opsporen en proactief optreden om fraude te voorkomen.  

Effectiever beleid

Het gebruik van data stelt de overheid in staat beslissingen te nemen op basis van feiten en bewijs, in plaats van intuïtie of vermoedens. Door data te analyseren en te interpreteren, kan de overheid beter geïnformeerde beslissingen nemen en beleid formuleren dat gebaseerd is op solide gegevens. Dit leidt tot meer effectieve en doelgerichte beleidsmaatregelen.  

Kortom, datagedreven werken levert de volgende waarde op: 

  • Inzicht in behoeften van burgers 
  • Verbetering van operationele efficiëntie 
  • Preventie van fraude en misbruik 
  • Evidence-based beleidsvorming 

Tips om waardecreatie te verhogen

Nu we de waarde van datagedreven werken bij de overheid hebben besproken, is het tijd om praktische tips te geven om deze waarde te verhogen: 

  • Bevorder een datacultuur: creëer bewustwording en bied training en opleiding aan medewerkers. Wijs dataverantwoordelijken aan binnen je organisatie. 
  • Stimuleer samenwerking: bevorder gegevensuitwisseling en samenwerking tussen overheidsinstanties. Door data en kennis te delen, kunnen synergieën ontstaan en kan breder inzicht worden verkregen. 
  • Investeer in technologie en infrastructuur: om datagedreven werken mogelijk te maken, is het belangrijk te investeren in moderne technologieën en infrastructuur. Richt gegevensplatforms, cloudopslag en analysesystemen op die schaalbaar en veilig zijn. 
  • Waarborg privacy en ethiek: respecteer de privacy van burgers en volg ethische richtlijnen bij het verzamelen, opslaan en analyseren van data. Transparantie en verantwoording zijn essentieel om het vertrouwen van burgers te behouden. 
  • Hanteren van een agile aanpak: profiteer van een agile aanpak bij de implementatie van datagedreven initiatieven. Werk iteratief en neem kleine stappen om sneller resultaten te boeken en waardevolle feedback te verzamelen.

Datagedreven werken heeft potentieel om de waardecreatie bij de overheid aanzienlijk te verhogen. Door inzicht in de behoeften van burgers te vergroten, operationele efficiëntie te verbeteren, fraude te voorkomen en evidence-based beleid te formuleren, kan de overheid effectiever zijn in het vervullen van haar taken. Implementeer praktische tips, zoals het bevorderen van een datacultuur, samenwerking, technologische investeringen en het waarborgen van privacy en ethiek, om de voordelen van datagedreven werken binnen de overheidssector te maximaliseren. 

Meer weten?

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Ajmal Khan Sayedi, adviseur bij Telengy, 06 21 61 65 86, of a.k.sayedi@telengy.nl of Masja Roselaar, 06 49 41 66 57 of m.roselaar@telengy.nl.

Grip op het omgevingsplan vraagt om een multidisciplinaire aanpak

Lees het gehele artikel

Met de komst van de Omgevingswet staan gemeenten voor een integrale opgave. Het omgevingsplan is een ander instrument dan het bestemmingsplan en reikt ook veel verder. Het bevat regels over de fysieke leefomgeving voor het hele ambtsgebied (of delen daarvan), terwijl het bestemmingsplan de focus legt op de planologische aspecten van een locatie. In tegenstelling tot een bestemmingsplan wordt bij een gemiddelde gemeente parallel gewerkt aan verschillende wijzigingen van één omgevingsplan. Elk van deze wijzigingen werkt weer door in de volgende wijziging van het omgevingsplan. Dit wordt ook wel het ‘samenloop’ vraagstuk genoemd, want: hoe hou je als gemeente grip op deze wijzigingen, hoe stem je de wijzigingen van regels op elkaar af en hoe zorg je ervoor dat het een juridisch geldend geheel wordt.